بالا گرفتن جدال بر سر "کاريکاتورهای موهن"

روزنامه های مختلف در گوشه و کنار اروپا برای نشان دادن همبستگی خود با روزنامه دانمارکی "يولاندز پستن" که به خاطر انتشار کاريکاتورهايی درباره پيامبر اسلام، شديدا مورد انتقاد گروه هايی از مسلمانان و برخی کشورهای اسلامی قرار گرفته، به باز نشر کاريکاتورهای پيامبر اسلام اقدام کرده اند.
بعضی از اين کاريکاتورها که خشم مسلمانان جهان را بر انگيخته اند بوسيله روزنامه فرانسوی "فرانس سوآر"، روزنامه آلمانی "دی ولت"، "لا استامپا"ی ايتاليا و "ال پريوديکو"ی اسپانيا منتشر شده اند.

چاپ اين کاريکاتورها در روزنامه "يولاندز پستن" در ماه سپتامبر ۲۰۰۵ صورت گرفت و در همان زمان هم اعتراضات محدودی برانگيخت، اما آنچه باعث اعتراضات دامنه دار مسلمانان در روزهای اخير به اين کاريکاتورها شده، چاپ مجدد آنها ابتدا در روزنامه سوئدی "سونسکا داگبلادت" و روزنامه نروژی "ماگازينت" و سپس ديگر روزنامه های اروپايی بوده است.

چاپ اين کاريکاتورها تظاهرات دنباله داری را در کشورهای عربی به همراه داشته و بر روابط ديپلماتيک دانمارک با برخی کشورهای مسلمان تاثير گذاشته است.

در سنت اسلام به تصوير کشيدن چهره پيامبر اسلام حرام است اما گروه های مدافع آزادی بيان از چاپ اين تصاوير حمايت کرده اند.

سازمان گزارشگران بدون مرز می گويد عکس العمل دنيای عرب "حاکی از فقدان درک" آزادی مطبوعات بعنوان "رکن اساسی دمکراسی" است.

"تحريک آميز"

روزنامه مهم "دی ولت" چاپ برلين در نخستين صفحه خود يکی از جنجالی ترين کاريکاتورها را چاپ کرده است.

اين روزنامه استدلال کرده که در غرب حقی برای کفرگويی وجود دارد و سوال می کند آيا اسلام توانسته از پس طنز و هجو برآيد يا خير.
"لا استامپا" در ايتاليا، "ال پريوديکو" در اسپانيا و روزنامه هلندی "وولکس کرانک" نيز تعدادی از کاريکاتورها را منتشر کرده اند، در حالی که "فرانس سوآر" کل اين مجموعه کاريکاتورها را چاپ کرده است.

"فرانس سوآر" می گويد مجموعه کامل اين کاريکاتورها را به اين دليل باز نشر کرده تا "نشان دهد در جامعه سکولار، تعصبات مذهبی" جايی ندارند.

در صفحه اول "فرانس سوآر" زير عنوان "بله، ما حق داريم کاريکاتور خدا را بکشيم" کاريکاتوری منتشر شده که در آن خدای بودايی، يهودی، مسلمان و مسيحی روی ابری در پروازند.

خدای مسيحيان در اين کاريکاتور می گويد: "شکايت نکن محمد، کاريکاتور همه ما را قبلا کشيده اند".

دولت فرانسه در واکنش به حرکت روزنامه فرانسوی "فرانس سوآر"، ضمن حمايت از آزادی مطبوعات تاکيد کرده که باورها و مذاهب بايد محترم شمرده شوند.

مسلمانان فرانسه در قبال چاپ کاريکاتورها واکنش نشان داده اند.

رئيس شورای مسلمانان فرانسه اقدام روزنامه "فرانس سوآر" را حرکتی "تحريک آميز نسبت به ميليون ها مسلمانی که در فرانسه زندگی می کنند" توصيف کرده است.

در آلمان، معاون مرکز مسلمانان گفته که احساسات مسلمانان عميقا جريحه دار شده است. او می گويد: "انتشار دوباره اين کاريکاتورها نه برای دفاع از آزادی بيان، بلکه از سر کينه ورزی به مسلمانان صورت گرفته است".

واکنش ايران

در پی خشم فزاينده جهان اسلام نسبت به تصويرسازی های روزنامه دانمارکی "يولاندز پستن" از پيامبر اسلام و چاپ مجدد اين تصاوير در روزنامه های اروپا، دولت ايران نيز سفيران برخی کشورهای اروپايی را در تهران احضار و به آنان اعتراض کرده است.

منوچهر متکی وزير امورخارجه ايران ابتدا نامه های اعتراض آميزی در اين زمينه به همتايان دانمارکی و نروژی اش نوشت و روز سه شنبه ۳۱ ژانويه (يازدهم بهمن) گلاوس يلونيلسن سفير دانمارک به وزارت امورخارجه احضار شد تا ابوالقاسم دلفی، معاون مديرکل امور غرب اروپای اين وزارتخانه خواستار عذرخواهی سردبير روزنامه "يولاندز پستن" و دولت دانمارک از مسلمانان جهان شود.

آن گونه که وزارت امورخارجه ايران اعلام کرده، سفير دانمارک به آقای دلفی گفته که سردبير "يولاندز پستن" همان روز رسماً از همه مسلمانان جهان عذرخواهی کرده است.

روز چهارشنبه ۱ فوريه (دوازده بهمن) سفرای اتريش، سوئد و نروژ بصورت جداگانه به وزارت خارجه احضار شده و محمد رضا کارشناس، رئيس اداره اول اروپای مرکزی و شمالی اين وزارتخانه "ضرورت احترام به باور دينی و ارزش های مذهبی جامعه يک ونيم ميلياردی مسلمانان" را به آنان گوشزد کرده است.

ايران از سفير اتريش در تهران بعنوان رييس دوره‌ ای اتحاديه‌ اروپا خواسته است تا "با انعکاس نارضايتی جوامع اسلامی به ساير اعضای اتحاديه با استفاده از فرصت رياست خود بر اتحاديه اروپا از ادامه‌ اين حرکات که تاثيرات جبران ناپذيری در جهان اسلام و روابط کشورهای اسلامی با اروپا خواهد داشت جلوگيری نمايند".

پيشتر عربستان سعودی سفير خود را از دانمارک فراخوانده و ليبی نيز از بستن سفارتخانه اش در کپنهاگ خبر داده بود.

تحريم

روز دوشنبه مردان مسلح، دفتر محلی اتحاديه اروپا در غزه را مورد حمله قرار داده و خواستار پوزش دانمارک و نروژ شدند.
مردم در کشورهای عربی با تحريم محصولات دانمارکی فشار زيادی به اقتصاد اين کشور وارد کرده اند.

شرکت بزرگ لبنياتی "آرلا" می گويد فروش محصولاتش در خاورميانه کاملا متوقف شده است. اين شرکت قصد دارد حدود صد نفر را به دليل افت فروش اخراج کند.

روز دوشنبه سردبير روزنامه "يولاندز پستن" با چاپ نامه ای خطاب به "شهروندان محترم جهان اسلام" خواسته است تا "سوء تفاهم" های ايجاد شده در پی چاپ کاريکاتورهايی از حضرت محمد را برطرف سازد.

وی در نامه اش به "طرفداری شديد" اين روزنامه از دمکراسی و آزادی مذهب اشاره کرده و گفته: "لطفا به من اجازه دهيد اين سوء تفهامات را برطرف کنم".

او افزوده است: "به باور ما اين ۱۲ کاريکاتور معتدل بوده اند. انتظار نمی رفت آنها توهين آميز تلقی شوند. اين کاريکاتورها قوانين دانمارک را نيز نقض نکرده اند. اما بدون شک احساسات بسياری از مسلمانان را جريحه دار کرده اند که بابت آن پوزش می خواهيم".

سردبير "يولاندز پستن" از آرزوی روزنامه متبوعش به زندگی همه اقليت های قومی در صلح و در کنار يکديگر نوشته و لزوم تحقق آن را احترام متقابل ذکر کرده است.